Συνέντευξη Γεράσιμου Λυμπεράτου για το “waste for think”

                ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΛΥΜΠΕΡΑΤΟΣ: «ΤΟ WASTE4THINK ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ» –
                        ΟΙ ΧΑΛΑΝΔΡΑΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΤΟΥΣ

 Γεράσιμος Λυμπεράτος – Καθηγητής Ε.Μ.Π

Το Waste4Think είναι ένας όρος που έχει μπει δυναμικά στη ζωή μας τον τελευταίο χρόνο και αναμένεται να μας απασχολήσει ακόμη περισσότερο στο άμεσο μέλλον. Γιατί γίνεται τόσος λόγος για αυτό στην πόλη μας; Ποιους λόγους έχει το Χαλάνδρι να «υπερηφανεύεται» που έχει εντάξει στο τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα; Πώς φιλοδοξεί αυτή η πόλη στο μέλλον να …καταργήσει τα σκουπίδια της μετατρέποντας το περίσσευμα του φαγητού της σε εναλλακτική ενέργεια;
Σε αυτά και άλλα σημαντικά ερωτήματα απαντά στην «εν δήμω» ο δημοτικός σύμβουλος και επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος Waste4Think, καθηγητής ΕΜΠ Γεράσιμος Λυμπεράτος κοινοποιώντας μας ότι σύντομα το πρωτοπόρο πρόγραμμα βγαίνει με μεγάλη επιτυχία από την πιλοτική του φάση για να γενικευθεί σταδιακά σε όλη την πόλη.

Το πρόγραμμα Waste4Think –Horizon 2020 είναι ένα πρωτοπόρο πρόγραμμα  στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο εφαρμόζεται στο Χαλάνδρι και τρεις ακόμη ευρωπαϊκές πόλεις. Τι το καθιστά τόσο καινοτόμο και ποια είναι τα οφέλη του;
Το Waste4Think εξετάζει σύγχρονες και υποσχόμενες καινοτόμες λύσεις στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων. Ειδικά στο Χαλάνδρι, εστιάζουμε στη διαχείριση των αποβλήτων τροφών, τα οποία αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των στερεών αποβλήτων που συλλέγουμε και μέχρι πρόσφατα ήταν  το μοναδικό κλάσμα αποβλήτων που δεν ανακυκλωνόταν. Με το πρόγραμμα Waste4Think μετατρέπουμε, με ξήρανση και τεμαχισμό, το υλικό αυτό, που συλλέγουμε με διαλογή στην πηγή, σε ένα αξιοποιήσιμο προϊόν βιομάζας, το «FORBI» (Food Residue Biomass).
Μια τέτοια διαχείριση, σε συνδυασμό με την αναβαθμισμένη ανακύκλωση σε χωριστά ρεύματα μπλε και κίτρινων κάδων, είναι εφικτό να μειώσει τα απόβλητα που καταλήγουν σε ΧΥΤΑ σε ποσοστό μικρότερο από 10% της σημερινής τους ποσότητας. Κατ’ επέκταση, με  αυτόν τον τρόπο, μειώνεται σημαντικά το κόστος αποκομιδής και διάθεσης των απορριμμάτων.
Το «FORBI» στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε με τη μορφή αυτή ως καύσιμο στην τσιμεντοβιομηχανία είτε ύστερα από επεξεργασία ως στερεό καύσιμο για θέρμανση (πέλετ), ως αέριο βιοκαύσιμο (βιοαέριο) ή μείγμα υδρογόνου και μεθανίου για κίνηση οχημάτων – κάτι που θα δοκιμαστεί σύντομα σε απορριμματοφόρο του δήμου -, ως υγρό καύσιμο (βιοαιθανόλη) για προσθήκη στη βενζίνη, ως εδαφοβελτιωτικό (κομπόστ), ως ζωοτροφή ή και για την παραγωγή ενεργού άνθρακα για καθαρισμό υγρών αποβλήτων. Όλες οι εναλλακτικές αυτές αξιοποιήσεις, στο πλαίσιο του προγράμματος, θα αποτιμηθούν και θα συγκριθούν μεταξύ τους για το ποια είναι η πιο συμφέρουσα από περιβαλλοντική και οικονομική σκοπιά. Η προσέγγιση αυτή αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία.

Ποια είναι η σημασία της ενεργητικής συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία;
Η συμμετοχή του πολίτη είναι καθοριστικής σημασίας και η όλη επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από αυτή. Το «κλειδί» της προσέγγισης αυτής το κρατά ο πολίτης που συμμετέχει στο πρόγραμμα και διαθέτει τα απόβλητα με ελεγχόμενο τρόπο σε κάδους που κλειδώνουν. Την ίδια ώρα, ο πολίτης ευαισθητοποιείται γενικότερα στο θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος και αποκτά ενεργό ρόλο σε αυτή.

Πως ανταποκρίθηκαν έως σήμερα τα νοικοκυριά που συμμετείχαν στην πιλοτική φάση του προγράμματος;
Η ποιότητα του συλλεγόμενου υλικού μετά από περίπου ένα χρόνο λειτουργίας είναι εξαιρετική με λιγότερο από 2% άστοχου υλικού. Η μεγάλη επιτυχία της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος μας οδηγεί ήδη στον σχεδιασμό της επόμενης φάσης που θα είναι η καθολική εφαρμογή σε ένα δημοτικό διαμέρισμα – δηλαδή με αύξηση της συμμετοχής στο 10% του συνολικού πληθυσμού της πόλης. Μετά την ολοκλήρωση και αυτής της φάσης θα είμαστε πλέον σε θέση να το εφαρμόσουμε σε όλον τον δήμο.

Πόσο έχει ωφελήσει το Waste4Think την έρευνα του ΕΜΠ στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων για την παραγωγή εναλλακτικής ενέργειας; Ποια είναι η απώτερη προοπτική;
Στο ΕΜΠ επί πολλά έτη έχουμε ασχοληθεί με την αξιοποίηση οργανικών υλικών για παραγωγή βιοκαυσίμων. Η εφαρμογή και ανάπτυξη αυτών των τεχνολογιών στο οργανικό (ζυμώσιμο)  κλάσμα των αστικών στερεών αποβλήτων, μέσω του Waste4Think, οδηγεί σε περαιτέρω ανάπτυξη και βελτιστοποίηση αυτών των τεχνολογιών. Πρέπει ωστόσο να υπογραμμίσουμε ότι το Waste4Think δεν δημιουργήθηκε με πρωταρχικό στόχο να αποτελέσει πυλώνα στήριξης  της έρευνας του ΕΜΠ. Το πρόγραμμα είναι ενταγμένο στο τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων της πόλης -που ψήφισε ομόφωνα το δημοτικό συμβούλιο- και «εκμεταλλεύεται» την τεχνογνωσία και την εμπειρία του ΕΜΠ με απώτερο σκοπό να βελτιώσει την ποιότητα ζωής στην πόλη μας οδηγώντας, σε συνδυασμό με την ανακύκλωση των δύο ρευμάτων, σχεδόν στον εκμηδενισμό των απορριμμάτων. Ήδη σήμερα η αναλογία των πράσινων κάδων με αυτούς της ανακύκλωσης (μπλε και κίτρινους) είναι 1 προς 1 ενώ στο παρελθόν σε κάθε έναν κάδο ανακύκλωσης αντιστοιχούσαν 4,5 πράσινοι. Η σημασία του Waste4Think είναι πιο αυξημένη απλώς γιατί αντιμετωπίζει στην πόλη με τη συνεργασία του ΕΜΠ το πιο δύσκολο κομμάτι της εναλλακτικής διαχείρισης: τα βιοαπόβλητα.

Τι σημαίνει για το Χαλάνδρι η τεχνογνωσία και η κουλτούρα που αποκτάει μέσω της εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος;
Μέχρι πρότινος ο δήμος μας, όπως και οι περισσότεροι δήμοι της χώρας, όσον αφορά στον τομέα των απορριμμάτων, περιοριζόταν αποκλειστικά στην αποκομιδή τους. Μέσα από το Waste4Think, το οποίο εντάσσεται στο τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων, ο Δήμος Χαλανδρίου αποκτά ανεκτίμητη τεχνογνωσία και αναλαμβάνει ρόλο στην επεξεργασία και την αξιοποίηση των αποβλήτων, μετατρέπεται δηλαδή από παραγωγό σκουπιδιών σε παραγωγό προϊόντων με μεγάλα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη, μερικά από τα οποία αναφέρθηκαν.  Ένα δευτερογενές αλλά όχι αμελητέο όφελος για την πόλη μας προσφέρει επίσης η ανάμειξη των υπηρεσιών του δήμου σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα διεθνών προδιαγραφών, γεγονός που μπορεί να αναβαθμίσει σημαντικά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τον δήμο στον πολίτη.

Δείτε εδώ το σχετικό τρίπτυχο.